บ่อยครั้งการลงพื้นที่ติดตามงานของพวกเรา ทีมงานเจ้าหน้าที่มูลนิธิฯ จะเห็นเด็กๆ ในพื้นที่ห่างไกล หาเก็บเศษไม้ ใบหญ้า หรือนำเอาของเหลือใช้รอบๆ บ้าน มาประดิษฐ์ของเล่นขึ้นมาเอง คงไม่ต่างอะไรกับเราเมื่อยังเด็กที่ชอบประดิษฐ์ของเล่นขึ้นมา เท่าที่เราจะสามารถจินตนาการได้ เป็นจุดเริ่มต้นของการเรียนรู้นอกห้องเรียน
วันหนึ่งพวกเราได้มีโอกาสเดินทางไปติดตามงานและจัด กิจกรรมเสาร์สัมพันธ์ ให้กับเด็กๆ ณ บ้านส้มป่อย จ.ตาก เมื่อทำกิจกรรมเสร็จ เด็กๆ จะแยกย้ายไปวิ่งเล่นตามมุมต่างๆ ผมจึงเดินไปพูดคุยกับเด็กๆ และได้หันไปเห็นเด็กผู้หญิงกลุ่มหนึ่งนั่งหลบแดด ก้มหน้าก้มตาทำอะไรสักอย่าง หลังโต๊ะพับ จึงเดินเข้าไปดูใกล้ๆ สิ่งที่ผมเห็นคือ เด็กหญิงชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงเก็บเศษเชือกไนล่อนและเศษไม้ไผ่ที่มีอยู่ใกล้ๆ มือ มานั่งหลบแดด ใช้จินตนาการเลียนแบบการทอผ้าและลวดลาย แบ่งสีเชือกไนล่อนเป็นชั้นๆ เหมือนเสื้อพื้นเมืองชาวกะเหรี่ยง บ่งบอกวิถีความเป็นตัวตนของชาติพันธุ์ตนเองได้เป็นอย่างดี เพียงเศษเชือกไนล่อนขาดๆ เก่าๆ เศษไม้ยาวกำลังพอดีมือ โต๊ะสำหรับยึด และความทรงจำที่เห็นแม่ของพวกเขาทอผ้าจนชินตา ก็ทำให้เกิดการเรียนรู้จนนำมาซึ่งการทดลองทำกับมือของพวกเขาเอง
เมื่อเด็กๆ ได้ลงมือประดิษฐ์สิ่งของขึ้นมาเอง เขาจะมีความภาคภูมิใจและสร้างความมั่นใจให้กับพวกเขา จึงเป็นหน้าที่ของผู้ใหญ่อย่างพวกเราที่ต้องคอยผลักดันพวกเขาไปตามความถนัด ความสนใจ จนถึงวันหนึ่งที่พวกเขาเติบโตจนสามารถพึ่งพาตนเองได้แล้ว ก็ถึงเวลาที่ผู้สนับสนุนอย่างพวกเราต้องถอยออกมาให้พวกเขาสร้างรากฐานใหม่ในชีวิตให้กับเด็กๆ รุ่นต่อไป
เจริญวุฒิ โกมลวานิช
ผู้ประสานงานภาค
1 สิงหาคม 2559