ผ่านพ้นไปสำหรับวันออกพรรษา หลายพื้นที่มีกิจกรรมและประเพณีงานออกพรรษาที่สวยงามแตกต่างกัน เช่นที่ จ.อำนาจเจริญ มีประเพณี “คีรีวงกต” ประเพณีโบร่ำโบราณของคนอีสานที่สืบทอดมาร่วม 200 ปี เพื่อสะท้อนความสามัคคีของชุมชนที่ได้ร่วมกันสร้างเขาคีรีวงกต ซึ่งปัจจุบันหลงเหลืออยู่เพียงไม่กี่แห่งเท่านั้น
ประเพณีนี้เป็นกิจกรรมในรูปแบบที่คนในชุมชนมาร่วมมือร่วมใจกันจัดในช่วงงานบุญออกพรรษา มีการทำบุญที่วัดชาวบ้านจะช่วยกันคนละไม้ละมือ สร้างค่ายกลจำลองเหมือนเขาวงกต โดยการนำไม้ไผ่มากั้นทางเดินเป็นวงเวียน ตอกไม้ไผ่ ถูกผูกกับเสาไม้ไผ่ สร้างเป็นทางเดินคดเคี้ยว สลับซับซ้อน จำลองเป็นเขาคีรีวงกต ซึ่งใช้เวลาสร้างราว 1 สัปดาห์ เพื่อจัดงานประเพณี “คีรีวงกต” งานประเพณีที่ชาวอำนาจเจริญจัดสืบทอดมาในช่วงออกพรรษา เมื่อถึงวันงานชาวบ้านจะนำดอกไม้ธูปเทียน เดินเข้าเขาคีรีวงกต หากใครเป็นชาวนาจะนำรวงข้าวมาบูชาพระแม่โพสพตามวงเวียนคีรีวงกตที่ได้ทำไว้ ขณะเดินในเขาคีรีวงกต เดินอย่างสงบ และมีสติ ประเพณีนี้สอนให้พุทธศาสนิกชนเกิดความเพียรและอดทน ระลึกถึงคำสอนของสัมมาสัมพุทธเจ้า
คุณสถาพร พูลเพิ่ม ผู้ใหญ่บ้าน บ้านโคกเลาะ ต.หนองแก้ว จ.อำนาจเจริญ “ประเพณีเวียนเทียนถวายรวงข้าว ในคีรีวงกต ของชาวอำนาจเจริญ เป็นประเพณีเก่าแก่ ถ่ายทอดสืบสานมาตั้งแต่บรรพบุณและถือปฏิบัติกันมาอย่างยาวนานของชาวจังหวัดอำนาจเจริญ นั่นคือ ประเพณีเวียนเวียนถวายบูชารวงข้าว ในคีรีวงกต วันออกพรรษา ซึ่งจัดขึ้นเป็นประจำทุกปี จัดขึ้นตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11 ของทุกปี ซึ่งเป็นวันออกพรรษาพอดี และเป็นประเพณีที่ถือปฏิบัติสืบทอดกันมาอย่างยาวนาน นอกจากนี้ การถวายรวงข้าวเป็นพุทธบูชา ยังเป็นการระลึกถึงคุณพระแม่โพสพ ด้วยเหตุนี้ พุทธศาสนิกชนได้เล็งเห็นคุณค่าความสำคัญของพิธีดังกล่าว จึงได้ยึดถือปฏิบัติเป็นประเพณีสืบต่อกันมาอย่างยาวนานจนทุกวันนี้”
น้องเบส นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนหัวตะพานวิทยาคม “ผมรู้สึกดีใจครับที่ได้เป็นส่วนหนึ่งในการเตรียมสถานที่ ปักไม้ มัดเสาครับ ผมมาช่วยหลวงตาที่วัดทุกปีครับ ในกิจกรรมประเพณีคีรีวงกตในงานออกพรรษา จะมีการทำพิธีกรรมทางศาสนา การละเล่นพื้นเมือง เช่น การลอยกระทง จับฉลากเซียมซีเพื่อทำบุญด้วยครับ”
ในจังหวัดอำนาจเจริญก็มีหลายหมู่บ้านที่จัดงานประเพณีเขาวงกตคีรีและแต่ละพื้นที่ก็มีความแตกต่างกันไปตามความเชื่อ ซึ่งจัดกิจกรรมดังกล่าวมีชาวบ้านในชุมชนเข้าร่วมกิจกรรมกว่า 300 คน โดยเฉพาะเด็กรุ่นใหม่สนใจเข้าร่วมกิจกรรมเป็นจำนวนมาก
นอกจากการได้มีส่วนร่วม ทำกิจกรรมที่ก่อให้เกิดความสามัคคี ความเพียร ความอดทนแล้ว ทุกคนที่ได้มาร่วมพิธีในวัด จะต้องทำตัวให้สะอาดบริสุทธิ์ ลด ละ เลิกเหล้า ปลอดจากอบายมุข ก่อนมาร่วมกิจกรรม และเมื่อเดินเข้าไปในคีรีวงกต ก็ต้องมีสติไม่เช่นนั้นอาจหลงทางเหมือนติดในเขาวงกตได้ ถือเป็นกุศโลบายอย่างหนึ่งที่ทำให้คนประพฤติดี เป็นเครื่องมือที่จะช่วยดึงคนเข้าวัด โดยเชื่อว่าจะทำให้คนที่เข้าร่วมงานทุกปีมีคุณธรรมจริยธรรม นอกจากนี้การทำคีรีวงกตยังจะทำให้คนรุ่นใหม่ได้มีโอกาสเรียนรู้ประเพณีวัฒนธรรมดั้งเดิม โดยการถ่ายทอดให้พวกเขาเป็นผู้สืบสานและร่วมอนุรักษ์ต่อไปอีกด้วย