ฟางข้าว หรือส่วนลำต้นของข้าวที่ชาวนาได้ทำการเก็บเกี่ยวเมล็ดข้าวออกไปแล้ว ในหลายชุมชนมักจะเผาทิ้งทันทีเมื่อสิ้นฤดูเก็บเกี่ยวข้าวนาปี บางชุมชนก็ปล่อยฟางข้าวกองทิ้งไว้อยู่เต็มท้องนาเหมือนไร้ค่า แต่สำหรับเด็กๆ ชุมชนบ้านแม่ทะลาย อำเภอจุน จังหวัดพะเยา พวกเขาเห็นคุณค่าของ ฟางข้าว

เด็กๆ ชุมชนบ้านแม่ทะลาย เกิดแนวคิดเพื่อแก้ปัญหาการสูญเปล่าของทรัพยากรในชุมชน โดยนำฟางข้าว มาใช้เพาะเห็ดฟางแสนอร่อยของพวกเขา โดยเนรมิตพื้นที่ว่างข้างๆ โรงอาหารของโรงเรียนเป็นโรงเพาะเห็ด เป็นการร่วมแรงร่วมใจกันทำ ของเด็กๆ ผู้ปกครอง และคุณครู จะช่วยกันขนฟางข้าวจากท้องนา มาแช่ในบ่อปลา 1 คืน ก่อนจะช่วยกันขนขึ้นมาจากน้ำ ช่วยกันเตรียมพื้นที่ วัสดุ อุปกรณ์ กดทับอัดก้อนฟางข้าวให้เป็นก้อนๆ รดน้ำให้ชุ่ม คลุมด้วยพาสติก ปิดคลุมให้มิดชิด ให้มีอุณหภูมิที่อบอ้าว เป็นอันเสร็จเรียบร้อย และการรอคอยจากนี้ไป เป็นการเฝ้ามองความงอกงามของก้อนเห็ดฟาง

หลังจากบ่มเพาะก้อนเชื้อเห็ดฟาง เด็กๆ จะมีเวรดูแลค่อยวัดอุณหภูมิกองเห็ดฟาง คุณครูเล่าให้เราฟังว่า เด็กๆ มีคำถามทุกวันว่า เมื่อไหร่เห็ดฟางของพวกเขาจะโต เมื่อเห็ดฟางออกดอกพอที่จะเก็บได้ นำมาประกอบอาหารที่โรงเรียน ทั้งอาหารเช้าและอาหารกลางวัน หากมีจำนวนมากก็จะแบ่งขาย เด็กๆ จะช่วยกันขาย ฝึกทำบัญชีรายรับ-รายจ่าย รายได้จากการขายเห็ดจะนำมาใช้ในกิจกรรมอาหารเช้าเพื่อน้องในโรงเรียน ร่วมกับเงินสนับสนุนโครงการจาก ซี.ซี.เอฟ.

“ขอบคุณ มูลนิธิ ซี.ซี.เอฟ. ฯ เป็นอย่างมาก เด็กๆ ในชุมชนเราได้รับความช่วยเหลือมากมาย กิจกรรมเสาร์สัมพันธ์ที่ช่วยให้ชุมชนมีส่วนร่วมในการเรียนรู้ของเด็ก โรงเรียนได้มีกิจกรรมที่ส่งเสริมให้เด็กรู้จักคิด และแก้ไขปัญหา เกิดกิจกรรม ลดเวลาเรียน เพิ่มเวลารู้ เด็กได้ใช้ภูมิปัญญาและสิ่งที่มีในชุมชนมาใช้ให้เกิดประโยชน์กับโรงเรียนและครอบครัวของพวกเขาเอง” นางสาวสุนทรี สมณะ ครู โรงเรียนบ้านแม่ทะลายกล่าว

เด็กๆ ช่วยกันขนฟางข้าวจากนา มาแช่น้ำในบ่อปลาข้างโรงเรียน

เด็กๆ ต้องแช่ฟางข้าวในน้ำ 1 คืน ก่อนจะนำมาอัดเป็นก้อนเชื้อเห็ดฟาง

ศุภาพิชญ์ สงคำ
โครงการพัฒนาเด็ก ซี.ซี.เอฟ. จังหวัดพะเยา
9 ธันวาคม 2559