เมื่อเอ่ยถึง “เมืองแป่ เมืองแพร่ หรือจังหวัดแพร่” โดยเฉพาะผู้คนในแถบภาคเหนือมักจะเรียกขานว่า “เมืองแป่แห่ระเบิด” แบบนี้มาเป็นเวลานาน
“น้องต้นอ้อ” ตัวแทนแกนนำเด็ก ซี.ซี.เอฟ.ฯ โครงการพัฒนาเด็ก ซี.ซี.เอฟ.ฯ จังหวัดแพร่ ที่ได้ยินเรื่องราวและหลักฐานที่บ่งชี้ถึงที่มาคำว่า “เมืองแป่แห่ระเบิด” มาตั้งแต่เล็ก ๆ วันนี้หลังเลิกเรียนน้องต้นอ้อจึงขออาสาที่จะนำพาทุกท่านไปหาคำตอบดังกล่าว
“อำเภอลอง หรือ เมืองลอง” เป็นต้นกำเนิดของคำว่า “เมืองแป่แห่ระเบิด” เล่าสืบต่อกันมาว่าในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 เครื่องบินฝ่ายสัมพันธมิตรได้นำระเบิดมาทิ้งบริเวณสะพานข้ามลำห้วยแม่ต้า เพื่อสกัดกั้นการเดินทางของทหารญี่ปุ่นแต่มีระเบิดบางลูกไม่ระเบิดและจมอยู่ในลำห้วย ต่อมามีคนงานของสถานีรถไฟแก่งหลวงได้บังเอิญพบระเบิดนี้เข้า ชาวบ้านและเจ้าหน้าที่จึงได้ช่วยกันขุดระเบิดลูกนี้ขึ้นมาและทำการถอดสายชนวนควักเอาดินระเบิด ส่วนซากระเบิดมีลักษณะเป็นท่อเหล็กขนาดใหญ่ได้นำซากระเบิดขึ้นเกวียนเพื่อจะนำเก็บไว้ที่วัด ระหว่างทางมีชาวบ้านทราบข่าวจึงพากันเดินทางมาดูซากระเบิดลูกใหญ่ซึ่งไม่เคยพบเห็นมาก่อน ด้วยความตื่นเต้นและได้นำฆ้อง กลองยาว มาร้องรำทำเพลง แห่กันไปจนถึงวัดพร้อมได้ทำการถวายซากระเบิดให้กับทางวัด เพื่อใช้เป็นระฆังตีบอกช่วงเวลาศาสนกิจมาจนถึงทุกวันนี้ เรื่องนี้จึงเป็นที่มาของคำว่า “เมืองแป่แห่ระเบิด”
"นอกจากที่อำเภอลองจะมีหลักฐานของระเบิดสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ที่ปัจจุบันใช้เป็นระฆังแล้ว ยังมีสถานีรถไฟบ้านปิน ตั้งอยู่ที่ ตำบลบ้านปิน อำเภอลอง จังหวัดแพร่ เป็นสถานีรถไฟแห่งเดียวของไทยที่สร้างด้วยสถาปัตยกรรม เฟรมเฮาส์ แบบบาวาเรียน หรือแบบโครงไม้ สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2457 ในสมัยรัชกาลที่ 6 โดยการรถไฟหลวงแห่งสยามค่ะ"
“หากท่านมาเที่ยวเมืองแพร่ อย่าลืมแวะเวียนมาท่องเที่ยว เมืองลอง นะคะ หนูยินดีที่พานำเที่ยวค่ะ” น้องต้นอ้อกล่าวเชิญชวน พร้อมรอยยิ้มที่สดใส
